Podstawowe kryteria podziału śrub

Śruby należą do elementów złącznych najczęściej wybieranych do mocowania elementów maszyn i urządzeń, a także rozmaitych konstrukcji. Ich zaletami są nie tylko możliwość przenoszenia znacznych obciążeń statycznych i dynamicznych, ale także stosunkowo niska masa, łatwy montaż i demontaż, jak również niewielki koszt stosowania. W zależności od potrzeb wynikających z koniecznych parametrów użytkowych można korzystać ze śrub o różnej specyfice.

Najważniejsze parametry śrub

Śruby są niezastąpione przy wykonywaniu większości połączeń demontowalnych. Do ich najważniejszych cech należą kwestie związane z rozmiarem, typem gwintu, a także wytrzymałością oraz kształtem łba, wpływającym na charakterystykę użytkową i sposób montażu. Jeśli chodzi o rozmiar, kluczowa jest długość trzpienia, a więc odległość mierzona na części nagwintowanej od dolnej krawędzi łba do końca śruby i zarazem zakończenia zwoju gwintu oraz jej średnica. Średnicę śruby można określić, sprawdzając średnicę gwintu i odczytując odpowiednią wartość z tabeli gwintów metrycznych. Ważny będzie skok gwintu, a zatem odległość między jego zwojami. W przypadku nowo kupowanych śrub dane te są podawane przez producenta i uwidocznione w katalogach udostępnianych przez dystrybutora. Dobrym przykładem może tu być oferta firmy SARIV, specjalizującej się w technice łączenia i dostarczającej elementy złączne do różnych zastosowań.

Wytrzymałość śrub

Do najistotniejszych charakterystyk śrub należą także ich wytrzymałość oraz precyzja wykonania. Kluczowym parametrem jest tu tzw. klasa wytrzymałości śruby, którą określa się, podając jej wytrzymałość na rozciąganie wyrażoną w MPa i stosunek granicy plastyczności do wytrzymałości na rozciąganie. Wartości te są oznaczane za pomocą kodu składającego się z dwóch cyfr oddzielonych kropką. Dla śrub do zastosowań standardowych będą to liczby mniejsze od 8, np. 4.8 lub 5.8. Przy podwyższonych wymogach stosuje się śruby od 8.8 wzwyż. „Twardość” śrub może być też wskazana jako jedna z 4 klas: 14H, 22H, 33H albo 45H. W zależności od planowanego zastosowania śruby muszą spełniać wymagania wytrzymałościowe i jakościowe określone w stosownych normach. Najpopularniejsze jest korzystanie z norm niemieckich DIN.

Rodzaj łba

Ważną cechą jest też rodzaj łba – w grę wchodzi tu sposób montażu oraz kształt. Do najpopularniejszych należą łby klasyczne – sześciokątne. Używa się także śrub z łbami walcowatymi, przystosowanych do montażu za pomocą kluczy imbusowych czy łezkowych albo stożkowych instalowanych wkrętakiem z końcówką typu Philips, Pozidrive lub kluczem typu torx, inbus.