Jak wyrównać teren pod budowę?

Przed postawieniem budynku lub położeniem drogi niezbędne jest wykonanie wielu prac ziemnych takich, jak wyrównanie terenu pod budowę. W artykule wyjaśniamy, w jaki sposób i za pomocą jakiego sprzętu budowlanego przeprowadza się takie prace. Opisujemy także wszelkie formalności, których należy dopełnić przed wyrównywaniem gruntów.

Niwelacja a makroniwelacja terenu

Wyrównywanie powierzchni gruntowej, na których postawiony ma być obiekt budowlany określa się mianem niwelacji terenu. Niwelacja dotyczy przeważnie mniejszych obszarów – na przykład terenów pod budowę domu, natomiast prace wyrównawcze na większych areałach fachowo nazywa się makroniwelacją terenu. Jest to proces przeprowadzany przy okazji budowy dróg, autostrad, osiedli mieszkalnych itp. Wyrównywania nie dokonuje się zimą, ponieważ ziemia jest wtedy twarda. Takie prace należy zlecać jesienią, latem lub wiosną, jednak trzeba pamiętać, że wczesną wiosną ziemia może być jeszcze zmrożona.

Niwelacja terenu obejmuje tak naprawdę dwa rodzaje robót: geodezyjnych i ziemnych. Prace geodezyjne polegają między innymi na dokonaniu pomiarów pomiędzy wyznaczonymi punktami działki. W artykule zajmujemy się przede wszystkim pracami właściwymi przy wyrównywaniu, czyli robotami ziemnymi, które w tym przypadku sprowadzają się do takiego wyprofilowania i ukształtowania gruntów, żeby stawiany budynek stał na równej nawierzchni i był bezpieczny. Trzeba bowiem być świadomym tego, że nawet na pierwszy rzut oka równy teren może mieć nierówności, które uniemożliwią postawienie stabilnie stojącego budynku. Czasem istnieje potrzeba wykonania również innych czynności budowlanych towarzyszących wyrównywaniu terenu takich, jak wymiana gruntów pod fundamenty czy jego korytowanie. Ze względu na rosnącą konkurencję na rynku wiele firm, do których zaliczamy między innymi wykonawcę robót ziemnych Artimex, oferuje kompleksowe usługi w tym zakresie.

Gdy zdecydujemy się na zlecenie usługi wyrównania, to musimy liczyć się z poniesieniem kosztów związanych z pracą geodetów oraz robotami ziemnymi – wynajmem sprzętu i ekipy, która wykona robociznę. Jeśli chodzi o całościowe koszty związane z wyrównywaniem terenu to najtańsza jest sama niwelacja, natomiast wszelkie dodatkowe czynności, do których zaliczamy wycinkę drzew, krzewów, usunięcie korzeni i właśnie wynajem sprzętu budowlanego, generują dodatkowe opłaty zwiększające całościowy koszt inwestycji.

Jakie czynności należy wykonać, by wyrównać teren pod budowę?

Wyrównywanie terenu jest czynnością poprzedzającą wszelkie inne roboty ziemne na obszarze budowy. W pierwszej kolejności trzeba wykonać spadek terenu idący od budynku mieszkalnego do granicy działki. Należy też ocenić, czy wystarczy pozbyć się nadmiaru humusu, czy jednak trzeba usunąć ziemię za pomocą wywrotki. Jeśli na terenie budowy znajdują się drzewa, rośliny, krzewy i wszelkie inne elementy mogące przeszkodzić w budowie budynku, to należy je usunąć. Po pozbyciu się zbędnego humusu i wymienionych wcześniej obiektów można przystąpić do wypełniania dołów oraz ich zagłębienia przywiezioną ziemią. Poziom terenu musi być poddawany stałej kontroli, szczególnie gdy na nim ma stanąć budynek mieszkalny.  

Często osoby decydujące się na niwelację terenu we własnym zakresie, wykonują ją pod własny trawnik. Zaletą tej metody jest to, że przy jej zastosowaniu poziomowanie gruntu jest prostsze. Najpierw zaznaczamy poziom terenu za pomocą sznurka i desek, a potem uzupełniamy braki przywiezioną ziemią lub usuwamy nadmiar. Wszystkie te czynności są jednak czasochłonne, wymagają odpowiedniego doświadczenia, dlatego lepiej jest je zlecić profesjonalnym podmiotom. Dotyczy to zarówno niwelacji pod budowę lub trawnik, jak i makroniwelacji terenu, która ze względu na duży obszar, na jakim są wykonywane roboty ziemne, wymaga szczególnej precyzji przy realizacji wielu skomplikowanych zadań. 

Jakim sprzętem wyrównuje się teren pod budowę?

Nie da się poprawnie przeprowadzić niwelacji oraz makroniwelacji terenu bez profesjonalnego sprzętu ciężkiego do prac ziemnych.  Dlatego firmy budowlane używają w tym celu:

- koparek – w tym tych, które są wyposażone w jezdny układ gąsienicowy, by łatwiej dotrzeć na obszar prac;

- koparko-ładowarek – o wielofunkcyjnym zastosowaniu;

- wywrotek – potrzebnych do usuwania nadmiarowej ziemi i wywożenia jej poza plac budowy.

Formalności i obowiązki prawne związane z wyrównywaniem terenu

Na samą niwelację gruntów nie trzeba uzyskiwać urzędowego pozwolenia, ale jest ono potrzebne przy poziomowaniu, które wchodzi w skład czynności przygotowawczych do wyrównania. Poziomowania nie można bowiem wykonać bez pozwolenia budowę. Jeśli więc nie chcemy zostać oskarżonymi o samowolę budowlaną z powodu wykonywanych robót ziemnych, to niezbędne jest złożenie we właściwym urzędzie nadzoru budowlanego stosownego wniosku o wydanie zezwolenia.

Niwelacja terenu to również zestaw prac mający wpływ na gospodarkę wodną w ziemi. Dlatego na właścicielu obszaru, na którym ma dojść do wyrównywania powierzchni, ciąży również szereg obowiązków związanych z zachowaniem równowagi wodnej w gruntach. Jeśli bowiem dojdzie do zachwiania dotychczasowego stosunku wodnego, to właściciel może zostać zmuszony do uiszczenia kar finansowych. Należy więc pamiętać o tym, że zabronione jest między innymi:

- odprowadzanie wód i ścieków na obszary sąsiednie;

- wpływanie na grunty sąsiednie poprzez zmianę stanu wód;

- zmienianie kierunków odpływu wód opadowych i roztopowych bądź kierunków odpływu wód ze źródeł – w taki sposób, że szkodą one gruntom sąsiednim.

Ponadto art.234 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne wskazuje, że „na właścicielu gruntu ciąży obowiązek usunięcia przeszkód oraz zmian w odpływie wody, powstałych na jego gruncie na skutek przypadku lub działania osób trzecich, ze szkodą dla gruntów sąsiednich”.

Przy okazji warto zapoznać się z ustawą z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, która określa zasady gospodarowania odpadami. Jest to o tyle ważne, że zabronione jest niwelowanie terenu z użyciem ziemi przywiezionej spoza własnej działki, jeśli nie uzyskaliśmy wcześniej zezwolenia na magazynowanie i przetwarzanie odpadów, bowiem taka ziemia traktowana jest właśnie jako odpad.